مقدار صحیح مصرف دارو:
- بسته به نوع پاسخ شما به درمان، پزشك ممكن است دوز بالاتر يا پايينترى را تجويز كند.
- از مصرف مقادير بيشتر از دستور پزشك خوددارى كنيد.
- مقدار مصرف دارو را پزشک تعیین می کند، ولی مقدار مصرف معمول این دارو به شرح زیر است:
- مصرف در بزرگسالان:
مقدار مصرف معمول دارو در بزرگسالان ۱۵۰-۱۰۰ میلی گرم در روز معادل ۲-۳ قرص در روز همراه غذا و یا بعد از غذا می باشد.(توصیه می شود دارو با کم ترین دوز و درکوتاه ترین دوره مصرف، استفاده شود)
حداکثر مقدار مصرف دارو ۲۰۰ میلی گرم در روز معادل ۴ قرص در روز (در شرایطی از جمله آرتریت روماتوئید) می باشد.
سلامت و کارآیی دارو در كودكان مورد ارزيابى قرار نگرفته است و مصرف اين دارو در كودكان زير ١٨ سال به جز در موارد خاص تحت نظر پزشك متخصص، توصيه نمى شود.
دوز مصرفی در این گروه از بیماران همانند بزرگسالان بوده اما با توجه به اینکه احتمال بروز عوارض دارویی به ویژه عوارض گوارشی، قلبی عروقی و کلیوی در سالمندان خصوصا افراد بالای ۷۵ سال و یا افرادی که از داروهای آنتی کواگولانت، آنتی پلاکت و یا کورتیکواستروئیدها استفاده می کنند بیشتر است، دارودرمانی در این گروه بهتر است با احتیاط باشد و برای شروع درمان از کم ترین دوز و فرکانس مصرف استفاده شود.
- مصرف دارو در نارسایی کلیوی: در بیماران با نقص متوسط تا شدید کلیوی(GFR<30 ml/min/1.73 m2) توصیه
نمی شود.
- مصرف دارو در نارسایی کبدی: نیاز به تنظیم دوز نمی باشد.
نحوه صحيح مصرف دارو:
- این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده است، لذا از مصرف آن در موارد مشابه و یا توصیه آن به دیگران خودداری نمایید.
- این دارو باید همراه غذا و یا بعد از غذا با مقدار کافی آب مصرف شود.
- قرص را به طور کامل بلعیده و از خرد کردن و یا جویدن آن خودداری نمایید.
- بهتر است در کوتاه ترین زمان و کم ترین دوز مصرف شود.
منع مصرف دارو:
- هر گونه حساسيت به ديكلوفناك و يا هر يك از اجزاى فرمولاسيون.
- در صورت سابقه آسم يا كهير و يا هر يك از واكنش هاى آلرژيك پس از مصرف آسپرين و يا سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
- درمان درد پس از جراحى باى پس عروق كرونر (CABG).
- در بیماران با نقص متوسط تا شدید کلیوی(GFR<30 ml/min/1.73 m2) خصوصا در دوره پس از عمل که در معرض خطر کاهش حجم مایعات بدن (volume depletion) هستند.
هشدارها/احتیاطات: - داروهاى ضدالتهاب غير استروئيدى ( NSAIDs) ممكن است باعث افزايش خطر بروز حوادث جدى قلبى عروقى، انفاركتوس ميوكارد)سكته قلبى) و سكته مغزى شوند، كه مى تواند خطرناك باشد. احتمال بروز این عوارض با افزايش طول مدت مصرف دارو افزايش مى يابد و بيماران با سابقه مشكلات قلبى عروقى، در ریسک ابتلای بالاتری قرار دارند.
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی سبب بروز عوارض جدى دستگاه گوارش از جمله خونريزى، التهاب و ايجاد زخم هاى گوارشى مى شوند كه مى تواند جدى باشد و احتمال بروز اين عوارض در افراد مسن و افراد داراى سابقه بيمارى هاى گوارشى و زخم معده بيشتر خواهد بود.
- واکنش های آنافیلاکتیک به دنبال مصرف دارو ممکن است اتفاق بیفتد و در افرادی که سابقه آسم، برونکواسپاسم،کهیر و سایر مشکلات آلرژیک خصوصا به دنبال مصرف آسپرین و یا سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی را داشته اند با توجه به بالاتر بودن احتمال بروز واکنش آنافیلاکتیک مصرف این دارو در این افراد توصیه نمی شود.
- در صورت وجود هرگونه سابقه زخم های گوارشی، بیماری قلبی عروقی، نارسایی کلیوی و کبدی و هرگونه سابقه بیماری هایی چون آسم، لوپوس و دیابت، پیش از مصرف دارو به پزشک خود اطلاع دهید.
- ديكلوفناك براى درمان درد هاى بعد از عمل جراحى باى پس عروق كرونر (CABG) نبايد مورد استفاده قرار گيرد.
- این دارو ممکن است باعث سرگیجه، خواب آلودگی و تاری دید شود، از این رو پس از مصرف دارو از انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری بالایی دارند از جمله رانندگی خودداری کنید و در صورت بروز تاری دید، مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک خود اطلاع دهید.
- با توجه به اینکه دارو سبب افزایش احتمال وقوع هایپرکالمی می شود، در افرادی که در ریسک وقوع بالاتری قرار دارند از جمله سالمندان(افراد بالای ۶۵ سال)، افراد مبتلا به دیابت و افرادی که داروهای افزایش دهنده پتاسیم خون مصرف
می کنند، توصیه به مانیتور سطح پتاسیم خون و استفاده از دیکلوفناک در کمترین دوز موثر و کوتاه ترین زمان ممکن
می شود.
- با توجه به پتانسیل ایجاد مشکلات کلیوی، مصرف این دارو در سالمندان، در شرایط کاهش حجم مایعات بدن، نارسایی قلبی، بیماران با سابقه مشکلات کلیوی و کبدی و بیمارانی که دیورتیک و یا ACEI استفاده می کنند توصیه نمی شود.
- در صورت مشاهده علایمی از جمله: افزایش فشار خون، ورم پا، درد های شکمی، بی اشتهایی، کاهش حجم ادرار، تغییر رنگ ادرار یا مدفوع، مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
- در صورت انجام اقدامات دندانپزشکی که ریسک خونریزی بالاتری دارند مصرف دیکلوفناک از دو روز قبل قطع شود.
مصرف در بارداری و شیردهی: - مصرف این دارو در دوران بارداری به شکل کوتاه مدت با نظر پزشک متخصص می تواند در نظر گرفته شود، بهتر است بعد از هفته ۳۰ بارداری به دلیل افزایش احتمال ایجاد عوارض قلبی عروقی برای جنین، استفاده نشود.
- مصرف این دارو در زمان شیردهی در صورت صلاح دید پزشک معالج می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
عوارض جانبی دارو:
هر دارو به موازات اثرات درمانی ممکن است منجر به بروز برخی عوارض ناخواسته نیز بشود، اگرچه همه این عوارض در یک فرد دیده نمی شود اما در صورت بروز هر مشکلی به پزشک خود مراجعه نمایید. - عوارض شایع: عوارض گوارشى) دل درد، سوزش سر دل، زخم هاى گوارشى، اسهال، يبوست، تهوع و استفراغ(، ادم، سردرد، افزايش آنزیم هاى كبدى، افزایش فشار خون، خارش و مشکلات پوستی و ...
- عوارض ناشایع: افزایش ریسک عفونت های سیستم تنفسی، هایپرکالمی، مشکلات کلیوی و افزایش سرم کراتینین، آنمی، هایپرگلایسمی، سرگیجه، تاکی کاردی، واکنش های آنافیلاکتیک، واکنش های شدید پوستی و ...
در صورت مصرف اتفاقی بیش از مقدار توصیه شده، سریعا با پزشک یا دکتر داروساز خود مشورت نمایید و در صورت لزوم به مرکز درمانی مراجعه کنید. تداخلات دارویی:
اگر داروهای زیر را مصرف می کنید قبل از مصرف این دارو حتما با پزشک یا دکتر داروساز مشورت نمایید: آسپرين و يا سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، كتورولاك، داروهاى كاهنده فشار خون(
ACEI، ديورتيك هاى لوپ، ديورتيك هاى نگهدارنده پتاسيم، تيازيدها
(، هيدرالازين، آمينوگليكوزيدها، آنتى پلاكت ها و آنتى كواگولانت ها، داروهاى ضد افسردگى (
TCA,SSRI)، بتابلاكرها، بيس فسفونات ها، كورتيكواستروييدهاى سيستميك، سيكلوسپورين، دسموپرسین ، هالوپريدول، ليتيم، متوتركسات، كينولون ها از جمله لووفلوكساسین، تنوفووير و
... فارماكوديناميك دارو )مكانيسم اثر): دیکلوفناک سدیم از دسته داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی است که به صورت برگشت پذیر سبب مهار آنزیم های سیکلواکسیژناز۱و۲ و به دنبال آن کاهش تشکیل پیش سازهای پروستاگلندین می شود و بدین ترتیب اثرات ضد تب، ضد درد و ضد التهاب دارد.
سایر مکانیسم های فارماکولوژیک دارو که به طور کامل مشخص نشده اند شامل:
مهار کموتاکسی، تغییر فعالیت لنفوسیت ها، مهار تجمع و فعال سازی نوتروفیل ها و کاهش سطح سایتوکاین های التهابی می باشد.
عملکرد فارماکوکینتیک دارو:
فرم آهسته رهش دارو پس از حدود ۲ ساعت به حداکثر غلظت پلاسمایی خود می رسد. فراهمی زیستی دارو پس از مصرف خوراکی حدود ۵۰٪ می باشد. دارو دارای متابولیسم کبدی بوده و پس از مصرف تحت تاثیر گذر اول کبدی قرار می گیرد.
پروتیین بایندینگ دارو بیش از ۹۹٪ بوده و در نهایت از طریق ترشح در ادرار
)۶۵٪
( و مدفوع
)۳۵٪
( از بدن دفع می شود.
شرايط نگهدارى: - -دارو را دور از دسترس اطفال نگهدارى نماييد.
- از مصرف داروهاى تاريخ گذشته خوددارى كنيد.
- -دارو را در دماى محيط )زير ٣٠ درجه سانتي گراد) و به دور از نور و رطوبت نگهدارى كنيد.