به منظور تسکین دردهای خفیف تا متوسط که به سایر داروهای ضددرد غیر اپیوئیدی پاسخ نمیدهند، استفاده میشود.
-راهنمایی عمومی بیمار:
این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده است، لذا از مصرف آن در موارد مشابه و یا توصیه آن به دیگران خودداری نمایید.
مقدار صحیح مصرف دارو: مقدار مصرف دارو را پزشک تعیین می کند، ولی مقدار مصرف معمول این دارو به شرح زیر است: - مصرف در بزرگسالان: مصرف در کنترل درد: ۱ تا 2 قرص هر ۴ تا 6 ساعت در صورت نیاز حداکثر میزان مجاز: روزانه ۴۰۰۰ میلیگرم استامینوفن و ۳۶۰ میلیگرم کدئین
- مصرف در کودکان: مصرف این دارو در کودکان زیر ۱۲ سال و کودکان زیر ۱۸ سال با سابقه جراحی لوزه، ابتلا به آپنه خواب انسدادی و یا انواع شدید بیماریهای ریوی و اطفال دارای اضافه وزن توصیه نمیشود. در صورت نیاز به شروع دارو، حداقل دوز موثر از دارو برای کوتاهترین مدت ممکن با پایش دقیق عوارض جانبی پیشنهاد میشود. دوز پیشنهادی در کودکان: کدئین 5/0 تا ۱ میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن و استامینوفن ۱۰ تا ۱۵ میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن هر ۴ تا ۶ ساعت حداکثر میزان مجاز کدئین: ۶۰ میلیگرم در هر دوز حداکثر میزان مجاز استامینوفن: ۷۵ میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن و یا ۴۰۰۰ میلیگرم در هر روز
- مصرف در سالمندان: افراد سالمند نسبت به عوارض این دارو حساستر هستند. میزان کلیرانس دارو در این افراد کمتر بوده و احتمال بروز عوارض جانبی مانند افتادن/ شکستگی، اختلالات شناختی، یبوست و سرکوب تنفسی بیشتر است. در صورت نیاز به مصرف داروی ضددرد در سالمندان، داروهای ضددرد غیراپیوئیدی ارجح هستند.
- نحوه مصرف دارو در نارسایی کلیوی: توصیه می شود با دوز کمتر و با احتیاط مصرف شود.
- نحوه مصرف دارو در نارسایی کبدی: توصیه می شود با دوز کمتر و با احتیاط مصرف شود.
نحوه صحیح مصرف دارو: - بسته به نوع پاسخ شما به درمان، پزشك ممكن است دوز بالاتر يا پايينترى را تجويز كند. - از مصرف مقادير بيشتر از دستور پزشك خوددارى كنيد. - به منظور کاهش عوارض گوارشی، دارو را همراه غذا مصرف نماييد.
منع مصرف دارو: - در صورت وجود سابقه حساسیت به استامینوفن، کدئین و سایر اجزای فرمولاسیون، ابتلا به آسم برونشیال حاد یا شدید در شرایطی که امکان پایش و احیای بیمار وجود ندارد، دپرسیون تنفسی، انسداد مجاری گوارشی و به فاصله دو هفته از قطع مصرف داروهای مهارکننده آنزیم مونوآمینو اکسیداز از مصرف این دارو خودداری شود. مصرف این دارو در کودکان زیر ۱۲ سال و کودکان زیر ۱۸ سال با سابقه جراحی لوزه، ابتلا به آپنه خواب انسدادی و یا انواع شدید بیماریهای ریوی توصیه نمیشود.
هشدارها/احتیاطات: - مصرف این دارو در برخی افراد میتواند باعث وابستگی فیزیکی و روانی گردد. احتمال ایجاد وابستگی در مصارف طولانی مدت و در بیماران با سابقه سو مصرف مواد و یا مصرف بیش از حد الکل بیشتر است. لذا مصرف طولانیمدت این دارو در بیماران سرپایی، مگر در شرایط خاص و با تجویز پزشک توصیه نمیشود. - از قطع مصرف ناگهانی دارو پس از مصارف طولانی مدت خودداری نمایید. قطع تدریجی این دارو تحت نظر پزشک، خطر بروز علائم ناشی از سندرم قطع دارو را کاهش میدهد. - مصرف مقادیر بالای استامینوفن (بیشتر از روزانه 4000 گرم) ممکن است منجر به نارسایی حاد کبدی و متعاقبا نیاز به پیوند کبد و یا مرگ بیمار شود. احتمال بروز سمیت کبدی در بیماران با سابقه بیماریهای کبدی و یا در مصرف همزمان با فرآوردههای الکلی بیشتر است. همچنین مصرف طولانی مدت این دارو میتواند موجب آسیب کبدی گردد. - عوارض پوستی جدی در اثر مصرف استامینوفن کدئین گزارش شدهاست. به محض مشاهده هرگونه عارضه پوستی و یا علائم حساسیت، مصرف دارو را متوقف کرده و به مرکز درمانی مراجعه نمایید. - مصرف این دارو میتواند منجر به سرکوب سیستم تنفسی گردد. بررسی وضعیت تنفسی بیمار به خصوص در شروع درمان و در مواقع افزایش دوز مصرفی، توصیه می شود. - مصرف این دارو ممکن است باعث یبوست و یا تشدید آن شود. همچنین احتمال بروز بیماریهای انسدادی روده بهخصوص در افرادی با سابقه بیماریهای حرکتی روده وجود دارد. یبوست در بیماران مبتلا به آنژین ناپایدار و یا با سابقه سکته قلبی میتواند خطرناک باشد. مصرف پیشگیرانه داروهای نرم کننده مدفوع و فیبرهای خوراکی در این افراد توصیه میشود. - این دارو ممکن است باعث خوابآلودگی شود، لذا ضمن درمان به هنگام رانندگی و کار با وسایلی که نیاز به هوشیاری کامل دارند، احتیاط نمایید. - از مصرف این دارو در بیماران دچار کاهش سطح هوشیاری و یا کما اکیدا خودداری شود. - در بیماران دارای عوامل خطرساز برای ابتلا به اختلال تنفسی در خواب (نارسایی قلبی و چاقی) با احتیاط مصرف شود. از مصرف داروهای اوپیوئیدی در بیماران با انواع متوسط تا شدید اختلالات تنفسی در خواب پرهیز شود. - در بیماران مبتلا به بیماریهای قلبی، هیپوولمی (پایین بودن حجم داخل عروقی) و مصرفکننده داروهای با اثر کاهنده فشارخون با احتیاط مصرف شود. مصرف این دارو ممکن است موجب افت شدید فشار خون (افت فشار خون وضعیتی و سنکوپ) گردد. - در بیماران مبتلا به جراحات سر، ضایعات داخل مغزی و فشار داخل جمجمه ای بالا با احتیاط مصرف شود. مصرف این دارو ممکن است منجر به افزایش فشار داخل جمجمه ای گردد. - در مصرف طولانی مدت این دارو در بیماران مبتلا به بیماریهای افسردگی، اختلالات اضطرابی و اسکیزوفرنی احتیاط نمایید. - در بیماران مبتلا به نارسایی غده فوق کلیه مثل بیماری آدیسون با احتیاط مصرف شود. مصرف طولانی مدت داروهای اپیوئیدی میتواند منجر به بروز هیپوگنادیسم ثانویه و متعاقبا اختلالات جنسی، ناباروری، پوکی استخوان و اختلالات خلقی گردد. - در بیماران مبتلا به اختلالات صفراوی و یا التهاب حاد پانکراس با احتیاط مصرف شود. مصرف داروهای اپیوئیدی میتواند منجر به اسپاسم اسفنکتر اودی گردد. - در بیماران مبتلا به فاویسم، اختلالات تیروئیدی، بیماریهای تنفسی، نارسایی کبدی و کلیوی، بزرگی پروستات، تنگی مجرای ادراری، بیماران ناتوان، به شدت لاغر و یا با سابقه تشنج با احتیاط مصرف شود.
مصرف در بارداری و شیردهی: - این دارو از نظر مصرف در بارداری در گروه C قرار دارد و از جفت عبور میکند. مصرف طولانی مدت داروی کدئین در خانم های باردار خصوصا به شکل طولانی مدت توصیه نمی شود، در صورت ضرورت تحت نظر پزشک متخصص با کمترین دوز و دوره درمان در نظر گرفته شود. - کدئین و متابولیت فعال آن (مورفین) در شیر مادر ترشح میشوند، لذا مصرف این دارو در دوران شیردهی توصیه نمیشود.
عوارض جانبی دارو: هر دارو به موازات اثرات درمانی ممکن است منجر به بروز برخی عوارض ناخواسته شود، اگرچه همه این عوارض در یک فرد دیده نمی شود اما در صورت بروز هر مشکلی به پزشک خود مراجعه نمایید. - سرگیجه، خوابآلودگی، احساس ناخوشی یا سرخوشی، آرامشبخشی، سندرم سروتونینی، خارش، راشهای پوستی، نارسایی غده فوق کلیه، درد شکمی، یبوست، تهوع، استفراغ، آگرانولوسیتوز، ترومبوسیتوپنی، تنگینفس، سرکوب تنفسی، هیپوگنادیسم ،خارش، واکنشهای ازدیاد حساسیت و...
در صورت مصرف اتفاقی بیش از مقدار توصیه شده، سریعاً با پزشک یا دکتر داروساز خود مشورت نمایید و در صورت لزوم به مرکز درمانی مراجعه کنید.
تداخلات دارویی: اگر داروهای زیر را مصرف میکنید قبل از مصرف این دارو حتماً با پزشک یا دکتر داروساز مشورت نمایید: - داروهای سرکوب کننده سیستم اعصاب مرکزی مانند داروهای ضدتشنج (مانند کاربامازپین، فنوباربیتال، پریمیدون و...)، زولپیدم، بنزودیازپینها، نالترکسان، کلونیدین و ... - داروهای مهارکننده آنزیم مونوآمینواکسیداز (مانند سلژیلین، ترانیل سیپرومین، لینزولید و ...) - داروهای مهارکننده آنزیم CYP2D6 (مانند پاروکستین، فلوکستین، بوپروپیون و ...) - سایر داروهای اوپیوئیدی( مانند اکسی کدون، فنتانیل،مورفین و...)
فارماكوديناميک دارو (مکانیسم اثر): - کدئین و متابولیت فعال آن (مورفین) به گیرندههای اپیوئیدی در سیستم اعصاب مرکزی متصل میشوند و از این طریق باعث مهار ارسال پیام درد و تغییر در درک و پاسخ به درد میشوند. از طرف دیگر این دارو با اثر مستقیم بر مرکز سرفه در بصلالنخاع، موجب سرکوب سرفه میگردد. - مكانيسم اثر دقیق استامینوفن هنوز مشخص نشدهاست. استامینوفن به واسطه مهار تولید پروستاگلاندینها، موجب کاهش تب و شدت درد میگردد. علاوه بر این، این دارو به طور مستقیم نیز بر مرکز کنترل دما در هیپوتالاموس اثر میگذارد.
عملکرد فارماکوکینتیک دارو: - شروع اثر این دارو کمتر از ۱ ساعت و دوام اثر آن ۴ الی ۶ ساعت است. نیمه عمر حذف کدئین در حدود ۳ ساعت و نیمه عمر حذف استامینوفن بر اساس سن از ۲ تا ۷ ساعت متغیر است (نیمه عمر حذف با افرایش سن، کاهش مییابد.). متابولیسم این دارو کبدی و دفع آن عمدتا از طریق ادرار صورت میگیرد.
شرايط نگهدارى دارو: - دارو را دور از دسترس اطفال نگهدارى نمایید. - از مصرف داروهاى تاریخ گذشته خوددارى کنید. - دارو را در دماى محیط (زیر۳۰ درجه سانتیگراد) و به دور از نور و رطوبت نگهدارى کنید.